泷冈阡表
朝代：宋朝
作者：欧阳修
原文：
呜呼！惟我皇考崇公，卜吉于泷冈之六十年，其子修始克表于其阡。非敢缓也，盖有待也。修不幸，生四岁而孤。太夫人守节自誓；居穷，自力于衣食，以长以教俾至于成人。太夫人告之曰：汝父为吏廉，而好施与，喜宾客；其俸禄虽薄，常不使有余。曰：“毋以是为我累。”故其亡也，无一瓦之覆，一垄之植，以庇而为生；吾何恃而能自守邪？吾于汝父，知其一二，以有待于汝也。自吾为汝家妇，不及事吾姑；然知汝父之能养也。汝孤而幼，吾不能知汝之必有立；然知汝父之必将有后也。吾之始归也，汝父免于母丧方逾年，岁时祭祀，则必涕泣，曰：“祭而丰，不如养之薄也。”间御酒食，则又涕泣，曰：“昔常不足，而今有余，其何及也！”吾始一二见之，以为新免于丧适然耳。既而其后常然，至其终身，未尝不然。吾虽不及事姑，而以此知汝父之能养也。汝父为吏，尝夜烛治官书，屡废而叹。吾问之，则曰：“此死狱也，我求其生不得尔。”吾曰：“生可求乎？”曰：“求其生而不得，则死者与我皆无恨也；矧求而有得邪，以其有得，则知不求而死者有恨也。夫常求其生，犹失之死，而世常求其死也。”回顾乳者剑汝而立于旁，因指而叹，曰：“术者谓我岁行在戌将死，使其言然，吾不及见儿之立也，后当以我语告之。”其平居教他子弟，常用此语，吾耳熟焉，故能详也。其施于外事，吾不能知；其居于家，无所矜饰，而所为如此，是真发于中者邪！呜呼！其心厚于仁者邪！此吾知汝父之必将有后也。汝其勉之！夫养不必丰，要于孝；利虽不得博于物，要其心之厚于仁。吾不能教汝，此汝父之志也。”修泣而志之，不敢忘。
先公少孤力学，咸平三年进士及第，为道州判官，泗绵二州推官；又为泰州判官。享年五十有九，葬沙溪之泷冈。
太夫人姓郑氏，考讳德仪，世为江南名族。太夫人恭俭仁爱而有礼；初封福昌县太君，进封乐安、安康、彭城三郡太君。自其家少微时，治其家以俭约，其后常不使过之，曰：“吾儿不能苟合于世，俭薄所以居患难也。”其后修贬夷陵，太夫人言笑自若，曰：“汝家故贫贱也，吾处之有素矣。汝能安之，吾亦安矣。”
自先公之亡二十年，修始得禄而养。又十有二年，烈官于朝，始得赠封其亲。又十年，修为龙图阁直学士，尚书吏部郎中，留守南京，太夫人以疾终于官舍，享年七十有二。又八年，修以非才入副枢密，遂参政事，又七年而罢。自登二府，天子推恩，褒其三世，盖自嘉祐以来，逢国大庆，必加宠锡。皇曾祖府君累赠金紫光禄大夫、太师、中书令；曾祖妣累封楚国太夫人。皇祖府君累赠金紫光禄大夫、太师、中书令兼尚书令，祖妣累封吴国太夫人。皇考崇公累赠金紫光禄大夫、太师、中书令兼尚书令。皇妣累封越国太夫人。今上初郊，皇考赐爵为崇国公，太夫人进号魏国。
于是小子修泣而言曰：“呜呼！为善无不报，而迟速有时，此理之常也。惟我祖考，积善成德，宜享其隆，虽不克有于其躬，而赐爵受封，显荣褒大，实有三朝之锡命，是足以表见于后世，而庇赖其子孙矣。”乃列其世谱，具刻于碑，既又载我皇考崇公之遗训，太夫人之所以教，而有待于修者，并揭于阡。俾知夫小子修之德薄能鲜，遭时窃位，而幸全大节，不辱其先者，其来有自。 熙宁三年，岁次庚戌，四月辛酉朔，十有五日乙亥，男推诚、保德、崇仁、翊戴功臣，观文殿学士，特进，行兵部尚书，知青州军州事，兼管内劝农使，充京东路安抚使，上柱国，乐安郡开国公，食邑四千三百户，食实封一千二百户，修表。
提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。
wū hū ！wéi wǒ huáng kǎo chóng gōng ，bo jí yú lóng gāng zhī liù shí nián ，qí zǐ xiū shǐ kè biǎo yú qí qiān 。fēi gǎn huǎn yě ，gài yǒu dài yě 。xiū bú xìng ，shēng sì suì ér gū 。tài fū rén shǒu jiē zì shì ；jū qióng ，zì lì yú yī shí ，yǐ zhǎng yǐ jiāo bǐ zhì yú chéng rén 。tài fū rén gào zhī yuē ：rǔ fù wéi lì lián ，ér hǎo shī yǔ ，xǐ bīn kè ；qí fèng lù suī báo ，cháng bú shǐ yǒu yú 。yuē ：“wú yǐ shì wéi wǒ lèi 。”gù qí wáng yě ，wú yī wǎ zhī fù ，yī lǒng zhī zhí ，yǐ bì ér wéi shēng ；wú hé shì ér néng zì shǒu xié ？wú yú rǔ fù ，zhī qí yī èr ，yǐ yǒu dài yú rǔ yě 。zì wú wéi rǔ jiā fù ，bú jí shì wú gū ；rán zhī rǔ fù zhī néng yǎng yě 。rǔ gū ér yòu ，wú bú néng zhī rǔ zhī bì yǒu lì ；rán zhī rǔ fù zhī bì jiāng yǒu hòu yě 。wú zhī shǐ guī yě ，rǔ fù miǎn yú mǔ sàng fāng yú nián ，suì shí jì sì ，zé bì tì qì ，yuē ：“jì ér fēng ，bú rú yǎng zhī báo yě 。”jiān yù jiǔ shí ，zé yòu tì qì ，yuē ：“xī cháng bú zú ，ér jīn yǒu yú ，qí hé jí yě ！”wú shǐ yī èr jiàn zhī ，yǐ wéi xīn miǎn yú sàng shì rán ěr 。jì ér qí hòu cháng rán ，zhì qí zhōng shēn ，wèi cháng bú rán 。wú suī bú jí shì gū ，ér yǐ cǐ zhī rǔ fù zhī néng yǎng yě 。rǔ fù wéi lì ，cháng yè zhú zhì guān shū ，lǚ fèi ér tàn 。wú wèn zhī ，zé yuē ：“cǐ sǐ yù yě ，wǒ qiú qí shēng bú dé ěr 。”wú yuē ：“shēng kě qiú hū ？”yuē ：“qiú qí shēng ér bú dé ，zé sǐ zhě yǔ wǒ jiē wú hèn yě ；shěn qiú ér yǒu dé xié ，yǐ qí yǒu dé ，zé zhī bú qiú ér sǐ zhě yǒu hèn yě 。fū cháng qiú qí shēng ，yóu shī zhī sǐ ，ér shì cháng qiú qí sǐ yě 。”huí gù rǔ zhě jiàn rǔ ér lì yú páng ，yīn zhǐ ér tàn ，yuē ：“shù zhě wèi wǒ suì háng zài xū jiāng sǐ ，shǐ qí yán rán ，wú bú jí jiàn ér zhī lì yě ，hòu dāng yǐ wǒ yǔ gào zhī 。”qí píng jū jiāo tā zǐ dì ，cháng yòng cǐ yǔ ，wú ěr shú yān ，gù néng xiáng yě 。qí shī yú wài shì ，wú bú néng zhī ；qí jū yú jiā ，wú suǒ jīn shì ，ér suǒ wéi rú cǐ ，shì zhēn fā yú zhōng zhě xié ！wū hū ！qí xīn hòu yú rén zhě xié ！cǐ wú zhī rǔ fù zhī bì jiāng yǒu hòu yě 。rǔ qí miǎn zhī ！fū yǎng bú bì fēng ，yào yú xiào ；lì suī bú dé bó yú wù ，yào qí xīn zhī hòu yú rén 。wú bú néng jiāo rǔ ，cǐ rǔ fù zhī zhì yě 。”xiū qì ér zhì zhī ，bú gǎn wàng 。
xiān gōng shǎo gū lì xué ，xián píng sān nián jìn shì jí dì ，wéi dào zhōu pàn guān ，sì mián èr zhōu tuī guān ；yòu wéi tài zhōu pàn guān 。xiǎng nián wǔ shí yǒu jiǔ ，zàng shā xī zhī lóng gāng 。
tài fū rén xìng zhèng shì ，kǎo huì dé yí ，shì wéi jiāng nán míng zú 。tài fū rén gōng jiǎn rén ài ér yǒu lǐ ；chū fēng fú chāng xiàn tài jun1 ，jìn fēng lè ān 、ān kāng 、péng chéng sān jun4 tài jun1 。zì qí jiā shǎo wēi shí ，zhì qí jiā yǐ jiǎn yuē ，qí hòu cháng bú shǐ guò zhī ，yuē ：“wú ér bú néng gǒu hé yú shì ，jiǎn báo suǒ yǐ jū huàn nán yě 。”qí hòu xiū biǎn yí líng ，tài fū rén yán xiào zì ruò ，yuē ：“rǔ jiā gù pín jiàn yě ，wú chù zhī yǒu sù yǐ 。rǔ néng ān zhī ，wú yì ān yǐ 。”
zì xiān gōng zhī wáng èr shí nián ，xiū shǐ dé lù ér yǎng 。yòu shí yǒu èr nián ，liè guān yú cháo ，shǐ dé zèng fēng qí qīn 。yòu shí nián ，xiū wéi lóng tú gé zhí xué shì ，shàng shū lì bù láng zhōng ，liú shǒu nán jīng ，tài fū rén yǐ jí zhōng yú guān shě ，xiǎng nián qī shí yǒu èr 。yòu bā nián ，xiū yǐ fēi cái rù fù shū mì ，suí cān zhèng shì ，yòu qī nián ér bà 。zì dēng èr fǔ ，tiān zǐ tuī ēn ，bāo qí sān shì ，gài zì jiā yòu yǐ lái ，féng guó dà qìng ，bì jiā chǒng xī 。huáng céng zǔ fǔ jun1 lèi zèng jīn zǐ guāng lù dà fū 、tài shī 、zhōng shū lìng ；céng zǔ bǐ lèi fēng chǔ guó tài fū rén 。huáng zǔ fǔ jun1 lèi zèng jīn zǐ guāng lù dà fū 、tài shī 、zhōng shū lìng jiān shàng shū lìng ，zǔ bǐ lèi fēng wú guó tài fū rén 。huáng kǎo chóng gōng lèi zèng jīn zǐ guāng lù dà fū 、tài shī 、zhōng shū lìng jiān shàng shū lìng 。huáng bǐ lèi fēng yuè guó tài fū rén 。jīn shàng chū jiāo ，huáng kǎo cì jué wéi chóng guó gōng ，tài fū rén jìn hào wèi guó 。
yú shì xiǎo zǐ xiū qì ér yán yuē ：“wū hū ！wéi shàn wú bú bào ，ér chí sù yǒu shí ，cǐ lǐ zhī cháng yě 。wéi wǒ zǔ kǎo ，jī shàn chéng dé ，yí xiǎng qí lóng ，suī bú kè yǒu yú qí gōng ，ér cì jué shòu fēng ，xiǎn róng bāo dà ，shí yǒu sān cháo zhī xī mìng ，shì zú yǐ biǎo jiàn yú hòu shì ，ér bì lài qí zǐ sūn yǐ 。”nǎi liè qí shì pǔ ，jù kè yú bēi ，jì yòu zǎi wǒ huáng kǎo chóng gōng zhī yí xùn ，tài fū rén zhī suǒ yǐ jiāo ，ér yǒu dài yú xiū zhě ，bìng jiē yú qiān 。bǐ zhī fū xiǎo zǐ xiū zhī dé báo néng xiān ，zāo shí qiè wèi ，ér xìng quán dà jiē ，bú rǔ qí xiān zhě ，qí lái yǒu zì 。 xī níng sān nián ，suì cì gēng xū ，sì yuè xīn yǒu shuò ，shí yǒu wǔ rì yǐ hài ，nán tuī chéng 、bǎo dé 、chóng rén 、yì dài gōng chén ，guān wén diàn xué shì ，tè jìn ，háng bīng bù shàng shū ，zhī qīng zhōu jun1 zhōu shì ，jiān guǎn nèi quàn nóng shǐ ，chōng jīng dōng lù ān fǔ shǐ ，shàng zhù guó ，lè ān jun4 kāi guó gōng ，shí yì sì qiān sān bǎi hù ，shí shí fēng yī qiān èr bǎi hù ，xiū biǎo 。
