外戚世家序
朝代：两汉
作者：司马迁
原文：
自古受命帝王及继体守文之君，非独内德茂也，盖亦有外戚之助焉。夏之兴也以涂山，而桀之放也以末喜。殷之兴也以有娀，纣之杀也嬖妲己。周之兴也以姜原及大任，而幽王之禽也淫于褒姒。故《易》基《乾》《坤》，《诗》始《关雎》，《书》美釐降，《春秋》讥不亲迎。夫妇之际，人道之大伦也。礼之用，唯婚姻为兢兢。夫乐调而四时和，阴阳之变，万物之统也。可不慎与？人能弘道，无如命何。甚哉，妃匹之爱，君不能得之于臣，父不能得之于子，况卑不乎！即欢合矣，或不能成子姓；能成子姓矣，或不能要终：岂非命也哉？孔子罕称命，盖难言之也。非通幽明，恶能识乎性命哉？提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。
zì gǔ shòu mìng dì wáng jí jì tǐ shǒu wén zhī jun1 ，fēi dú nèi dé mào yě ，gài yì yǒu wài qī zhī zhù yān 。xià zhī xìng yě yǐ tú shān ，ér jié zhī fàng yě yǐ mò xǐ 。yīn zhī xìng yě yǐ yǒu sōng ，zhòu zhī shā yě bì dá jǐ 。zhōu zhī xìng yě yǐ jiāng yuán jí dà rèn ，ér yōu wáng zhī qín yě yín yú bāo sì 。gù 《yì 》jī 《qián 》《kūn 》，《shī 》shǐ 《guān jū 》，《shū 》měi lí jiàng ，《chūn qiū 》jī bú qīn yíng 。fū fù zhī jì ，rén dào zhī dà lún yě 。lǐ zhī yòng ，wéi hūn yīn wéi jīng jīng 。fū lè diào ér sì shí hé ，yīn yáng zhī biàn ，wàn wù zhī tǒng yě 。kě bú shèn yǔ ？rén néng hóng dào ，wú rú mìng hé 。shèn zāi ，fēi pǐ zhī ài ，jun1 bú néng dé zhī yú chén ，fù bú néng dé zhī yú zǐ ，kuàng bēi bú hū ！jí huān hé yǐ ，huò bú néng chéng zǐ xìng ；néng chéng zǐ xìng yǐ ，huò bú néng yào zhōng ：qǐ fēi mìng yě zāi ？kǒng zǐ hǎn chēng mìng ，gài nán yán zhī yě 。fēi tōng yōu míng ，è néng shí hū xìng mìng zāi ？
